John Taylor of Caroline i republikańska krytyka kapitalizmu państwowego

Abstrakt

W całym gronie wpływowych myślicieli, polityków i prawników Starego
Południa jedno z najważniejszych miejsc zajmuje bez wątpienia John Taylor
of Caroline – ideowy kompanion Jeffersona oraz polityk, który stworzył nową
platformę polityczną dla partii demokratyczno-republikańskiej walczącej
z centralistycznymi dążeniami federalistów. Pod wodzą Taylora i Randolpha
połączyli oni antyfederalizm, prawną tradycję Starego Dominium oraz zasady
roku ’98, by przeciwstawić się centralistycznym pomysłom federalistów.
Poprzez swój sprzeciw wobec traktowania prawa jako instrumentu inżynierii
społecznej i budowy imperialnego państwa oraz miłość do pluralizmu i decentralizacji
stworzyli fundamenty Doktryny Wirginii, łączącej konserwatywne
spojrzenie na społeczeństwo z radykalnym wolnościowym podejściem do
kwestii władzy i gospodarki. Polityczna działalność Taylora i towarzysząca
jej refleksja jest właśnie jej najpełniejszym wyrazem. Jest też funkcją pozycji
społecznej swego autora: plantatora, właściciela niewolników, prawnika, żołnierza
i polityka, jednego z ostatnich apologetów arkadyjskich cnót w epoce
niepowstrzymanych kapitalistycznych przekształceń. To, co stanowi w jego
myśli pomost pomiędzy epokami i decyduje o jej przenikliwości, to połączenie
zagadnień ekonomicznych i politycznych, wywodzenie tych drugich
z okoliczności ukształtowanych przez te pierwsze. Jest więc w istocie wykładem
ekonomii politycznej tłumaczącej wielkie procesy historyczne zmianami
i okolicznościami o charakterze gospodarczym.