Dochodotwórcze oddziaływanie eksportu na PKB Polski na tle UE-15 i Niemiec w latach 1991–2007

Abstrakt

Opracowanie sporządzono na podstawie badań empirycznych, mających
na celu określenie oddziaływania eksportu na PKB w Polsce i w Niemczech,
na tle Unii Europejskiej w latach 1991–2007. Zjawisko to badano za pomocą
relacji PKB do eksportu (wszystkie dane w euro, w cenach bieżących)
w poszczególnych latach, traktując ten wskaźnik jako rodzaj mnożnika wynikowego.
Stwierdzono, że we wszystkich badanych krajach w całym okresie
dochodotwórcze oddziaływanie eksportu wykazuje stałą tendencję malejącą.
Przyjęto, że jest to skutek występowania szarej strefy obejmującej zwiększające
się przyrosty PKB, nierejestrowane w oficjalnych statystykach.
Zauważono jednak, iż w latach 2003 do 2007 zaczął się silniejszy spadek
badanego wskaźnika w całej Unii. W Polsce i Niemczech spadek ten ma
postać uskoku linii trendu, co wskazuje na nałożenie się nowego czynnika,
mocniej obniżającego dochodotwórcze oddziaływanie eksportu. Wysunięto
hipotezę, iż w tych latach nasiliło się zjawisko internalizacji, czyli nieoficjalnego
transferowania zysków za granicę przez korporacje transnarodowe,
głównie w formie cen transferowych, powodujących przekształcanie części
dochodów w koszty, a w rezultacie obniżanie PKB.