Ewolucja strategii bezpieczeństwa Unii Europejskiej

Abstrakt

W ewolucji strategii bezpieczeństwa UE można wyróżnić cztery etapy:
1) okres „prestrategiczny” i przyjęcie pierwszej strategii w 2003 r.; 2) debatę
nad Konstytucją UE i ostateczne przyjęcie regulacji dotyczących bezpieczeństwa
i obrony w Traktacie Lizbońskim w 2008 r.; 3) przygotowanie i przyjęcie
Strategii Globalnej UE w 2016 r.; 4) prace nad wdrażaniem Strategii Globalnej
od 2016 r. Pierwsza strategia bezpieczeństwa z 2003 r. była raczej politycznym
manifestem woli i ambicji UE w dziedzinie polityki zewnętrznej i bezpieczeństwa
niż klasyczną strategią. Brakowało w niej w szczególności wskazania środków
i instrumentów do jej stosowania. Traktat z Lizbony stworzył niezbędną
podstawę prawną do organizacji i prowadzenia wspólnej zewnętrznej polityki
bezpieczeństwa i obrony w UE. Prace nad Strategią Globalną i jej przyjęcie
w 2016 r. były reakcją UE na radykalne zmiany w środowisku bezpieczeństwa,
zwłaszcza po zwrocie strategicznym Rosji w 2014 r., w tym po agresji na Ukrainę.
Strategia ta uruchomiła praktykę polityczną i strategiczną UE w dziedzinie
bezpieczeństwa i obrony. Wdrażanie jej postanowień jest jednym z praktycznych
elementów wychodzenia UE z wielowymiarowego kryzysu strategicznego,
w którym znajdowała się w ostatnich latach.