Rozszerzenie teorii perspektywy: analiza roli zwierzęcych instynktów oraz serii kolejnych gier w procesie podejmowania decyzji

Abstrakt

Celem artykułu jest rozszerzenie teorii perspektywy sformułowanej przez
psychologów Amosa Tverskiego i Daniela Kahnemana. W niniejszej pracy
badany jest wpływ zwierzęcych instynktów (cena nabycia przez konkurenta,
żal, wątpliwa informacja i oczekiwania) oraz wpływ serii kolejnych decyzji
w warunkach ryzyka na adaptację punktu odniesienia. Głównym elementem
opracowania jest empiryczny eksperyment na podstawie badania podejścia
bezpośredniego. Kwestionariusz składa się z trzech części, reprezentujących
różne rodzaje hipotez wymagających weryfikacji. Pierwsza część obejmuje
pytania wielokrotnego wyboru, na które odpowiedzi udowodnią, że teoria
perspektywy naprawdę działa w praktyce. W drugiej części uczestnicy są proszeni
o wskazanie ceny niektórych aktywów, która maksymalizuje ich użyteczność.
Ta część pokazuje, że najwyższa adaptacja punktu odniesienia była
osiągnięta przez uczestników w zakresie reakcji na wysoką cenę zakupu przez
konkurenta. Innym ważnym odkryciem tej części jest fakt, że pytani często
wskazują najwyższą wartość oczekiwań jako cenę maksymalizacji ich użyteczności
i nie wskazują wartości powyżej oczekiwań. Trzecia część kwestionariusza
to wieloetapowa loteria, w której uczestnicy muszą wybierać spośród kilku
wariantów ryzyka. Zauważono istotną tendencję podczas tego eksperymentu:
punkt odniesienia dostosowuje się szybciej u osób mających kolejne straty niż
wśród tych, które mają kolejne zyski. Można zatem wywnioskować, że czas
dostosowania punktu odniesienia podczas kolejnych zwycięstw jest dłuższy
niż podczas kolejnych porażek.