Polityka zagraniczna Polski wobec małych krajów Europy Środkowo-Wschodniej (1989 – 2009)

Abstrakt

Niniejszy artykuł jest wnikliwą analizą politologiczną z zakresu współczesnych
stosunków międzynarodowych. Jego celem jest prezentacja i próba
oceny polityki zagranicznej Polski w latach 1989 – 2009 ze szczególnym
uwzględnieniem polityki wobec małych krajów Europy Środkowo-Wschodniej,
czyli bliższych i dalszych sąsiadów Polski. Ukazując sukcesy i porażki
polskiej polityki zagranicznej w latach 1989 – 2009, autor jednocześnie próbuje
odpowiedzieć na pytania dotyczące nowej strategii w polityce zagranicznej
Polski po 2004 roku, czyli po jej przystąpieniu do Unii Europejskiej. Stawia
wiele ciekawych tez, m.in., że Polska jako państwo średnie, biorąc pod uwagę
jej potencjał demograficzny, gospodarczy, wojskowy i inne, z powodzeniem
mogłaby pełnić rolę lidera w Europie Środkowo-Wschodniej, a nawet funkcję
mocarstwa regionalnego, skupiającego wokół siebie, takie kraje jak: Litwę,
Łotwę, Estonię, Czechy, Słowację, a także Węgry, Słowenię, Rumunię i Bułgarię,
czy też państwa skandynawskie.
Uwzględniając zmieniające się układy sił na arenie międzynarodowej
u progu XXI wieku i kształtujący się nowy, wielobiegunowy ład międzynarodowy,
autor postuluje, aby obok współpracy z małymi krajami regionu
fundamentami polskiej polityki zagranicznej stały się następujące założenia:
po pierwsze, Unia Europejska musi być kamieniem węgielnym dla polityki
zagranicznej Polski; po drugie, NATO musi pozostać fundamentem polskiej
polityki bezpieczeństwa i po trzecie, Polska powinna rozwijać współpracę
i wszechstronne stosunki ze Stanami Zjednoczonymi, ale nie powinna popierać
tych aspektów amerykańskiej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, które
nie służą interesom Zachodu, ani stabilności międzynarodowej, podważają
wiarygodność ONZ oraz są obliczone na wywoływanie podziałów w Europie i na świecie.
Autor wykorzystał tu takie metody badawcze, jak analiza dokumentów
i procesów międzynarodowych oraz metodę diagnostyczno-porównawczą.